
Anoreksiya nervoza, bulimiya nervoza ve başka türlü adlandırılamayan atipik yeme bozukluğu olarak üçe ayrılır. Anoreksiya nervoza olanların %25 i hayatını kaybetmektedir. Genetik bünyesel, psikolojik bir yatkınlık söz konusu olup aile ve sosyal çevrelerinde hazırlayıcı rolü vardır.
Anoreksiya nevroza:
Genellikle ergenlik yaşlarında kızlarda başlayan, kendisini şişman hissedip diyet yaparak ileri derecede zayıflama, beden ağırlığı ve biçimi ile aşırı zihinsel uğraşı, kilo almaktan aşırı korku, zayıf olmayı şiddetle arzulama ve kadınlarda adet görmeme ile seyreden bir yeme bozukluğudur.
Anoreksiya Nervoza seyrek görülür,ergenlik dönemindeki kızlar ve genç kadınlar yüksek risk gruplarıdır. Son elli yılda daha sık görülmektedir nedeni ise arzu edilen beden biçimi ve ağırlıkla ilişkili kültürel normlardaki değişikliklerdir. Kişi zayıf olmasına rağmen kendini şişman algılamakta diyet yaparak, kusarak, ishal yapıcı ilaçlar kullanarak ve egzersiz yaparak daha da kilo verir. Vücut ihtiyacı olan besinleri alamadığından çeşitli organlarda tıbbi sorunlar ortaya çıkar. İki tipi vardır. Kısıtlı tip ve tıkanırcasına yeme çıkartma tipi.
Bulimiya nevroza:
Genellikle geç ergen dönemde başlar. Biçim ve ağırlıkla aşırı uğraşma döneminden sonra diyet yapmaya başlanır, belirli bir zaman geçtikten sonra genellikle 3 yıl içinde sıklaşan aşırı yeme atakları ile diyetin bozulduğu görülür.
Bulimiya nervoza da ise tıkanırcasına yemek atakları kontrol kaybı ile beraber olmaktadır.Bir kere başladıktan sonra birey ancak çok miktarda yedikten sonra kendini durdurabilir. Daha sonra da kişi çıkaran tipin de kusarak besinleri çıkarır.
Aşırı yemek yemeye karşı konulamayan bir istek, beden ağırlığını kontrol edebilmek için yoğun bir uğraşı, biçimi ve ağırlığı ile alakalı sürekli zihinsel meşguliyet vardır. Kusma, diüretik, lakstif ilaçlar alma ile kilo alma önlenir.
Çıkarmayan tipinde ise kilo almamak için diyet yapma, uzun süreli aç kalma ve aşırı egzersiz gibi davranışlar düzenli olarak yapılır. Bu kişiler normal kiloda veya hafif kiloludur.Belirgin bir zayıflık varsa anoreksiya nervoza tanısı ağırlık kazanır.15 ve 18 yaşlarında en yaygındır.
Tedavi:
Anoreksiya nervozada tedavinin ilk hedefi birey ve ailesinin tedaviye katılımıdır. Bu hastalar öncelikle dahiliye doktoruna başvururlar. Zayıflamanın nedeni bulunamazsa psikolojik olabileceği akla gelir ve psikiyatra yönlendirilir.
Tedavinin ikinci hedefi sıvı elektrolit bozukluğu, kalp ritim bozukluğu, gibi acil tıbbi bozuklukları belirlemek ve tedavi etmektir.
Daha sonra beden ağırlığının normale dönmesi, yemenin normale dönmesi ve hastalığın tabanında yatan psikolojik sorunların çözülmesidir.
Son hedefimiz ise hastalığın tekrarının önlenmesidir. İlaç ve psikoterapiden yarar görür. Bu kişiler hastalıklarını yadsırlar ve klinik değerlendirmeye katılmak istemezler. Bu en büyük sorundur.
Bulimiya nervozada tedavi kısmen daha kolaydır. Çünkü bireyin düzelme isteği daha fazladır ve işbirliği sıklıkla kurulur.