Sık görülen bir sıkıntı hastalığıdır. Hastalığa adını iki ana belirtisi vermektedir. Obsesyonlar(saplantı) ve kompülsiyonlar(zorlantı).
Obsesyonlar insanın içinden gelen ancak kontrol edilemediği görülen, istenmeyen düşünceler, dürtüler ya da hayallerdir. Süreklilik gösterdiğinden büyük sıkıntı yaratırlar.
Kompülsiyonlar obsesyonun neden olduğu sıkıntıyı gidermek amacıyla hastanın yaptığı hareket ve eylemlerdir.
OKB li bir kişide sık görülen bir obsesyon mikrop kapma ve hasta olma kaygısı ise kişi, sıkıntıyı gidermek için kişi sık sık duşa girip veya ellerini yıkayarak temizlenmeye çalışacaktır. Hastanın zihninde bu tarz hareketler tören yapar gibi sektirmeden gerçekleştirilmelidir. Yoksa kişi huzursuz olur ve büyük bir sıkıntı duyar. Kişi bunun mantıksız olduğunu bilir ama yapmak zorunda hisseder.
Ağır durumlarda kendi ailesini de böyle davranmaya zorlar, o zaman da suçluluk duygusu artar. Dış dünya ile ilişkileri azalır, çünkü misafir kabul etmekte zorlanır. Akıl hastası gibi kendini yalnızlığa mahkum eder.
Sık görülen Obsesyonlar
Mikrop bulaşmasından, kirlenmekten korkmak.
Tekrarlayıcı kuşkular.
Simetri, düzen ihtiyacı.
Saldırgan dürtüler.
Cinsel hayaller.
Sık görülen kompülsiyonlar
Saymak, kontrol etmek.
Nesneleri sıraya koymak.
Yıkamak, temizlemek.
Güvenliği garanti altına almak ya da bu yönde talep de bulunmak.
Tekrarlayıcı hareketler.
OKB si olan hastalar kompülsif hareketlerinin, obsesyonların neden olduğu sıkıntıyı sadece geçici olarak giderdiğinin farkındadırlar. Bunun sonucunda, endişe duymalarına yol açan obsesyon ve sıkıntıya neden olan kompülsiyon döngüsüne takılırlar.
Tedavi; SSRI, anksiyolitik, düşük doz antipsikotik ilaçlar kombine verilir. Yüksek doz ilaç kullanılır ve tedaviye dirençlidir. En az bir yıl ilaç kullanılır. Çeşitli tip deki psikoterapilerle de tedavisi vardır.